Das Pronomen, czyli niemiecki Zaimek jest tematem niniejszego artykułu. Zaimek jest częścią mowy zastępującą rzeczownik, przymiotnik oraz liczebnik.

W języku niemieckim rozróżniamy następujące rodzaje zaimków:

• Zaimki osobowe: Ich (ja), du  (ty),  er (on), sie(ona), es (ono), wir (my),  ihr (wy), Sie (pani, pan, państwo)
• Zaimek nieosobowy ,,es”
• Zaimek dzierżawczy
• Zaimek zwrotny ,,sich ”
• Zaimek wskazujący
• Zaimek nieokreślony
• Zaimki pytające

Dalszą część samouczka poświęcimy omówieniu poszczególnych rodzajów zaimków, pokażemy również przykłady ich użycia. Zostań z nami! :)

---

1. Zaimek osobowy wskazuje osoby, przedmioty oraz sytuacje. Do zaimków osobowych w języku niemieckim należą:

 Ich (ja), du  (ty),  er (on), sie(ona), es (ono), wir (my),  ihr (wy), Sie (pani, pan, państwo)
Tabelka przedstawia zaimki osobowe przez przypadki

Nominativ (mianownik)	ich	du	er	sie	es	wir	ihr	sie	Sie
Genitiv (dopełniacz)	meiner	deiner	seiner	ihrer	seiner	unser	euer	ihrer	Ihrer
Dativ (celownik)	mir	dir	ihm	ihr	ihm	uns	euch	ihnen	Ihnen
Akkusativ (biernik)	mich	dich	ihn	sie	es	uns	euch	sie	Sie

Oto kilka przykładów zastosowań:

Er fragt mich, und ich frage dich. (On pyta się mnie, a ja pytam się ciebie.) Wie geht es Ihnen? (Jak Państwo, Pani, panu się mniewają.)

2. Zaimek nieosobowy ,,es”

- nie oznacza tylko 3 osobę liczy pojedynczej, ale również zastepuje rzeczownik rodzaju nijakiego

Es regnet (Pada deszcz) Es schneit (Pada śnieg) …

Oto kilka przykładów zastosowań:

Es regnet den ganzen Tag. (Pada cały dzień) Es ist schön. (Jest ładnie) Es hagelt heute. (Dzisiaj pada grad)

- Zaimek ,,es” występuje także przy czasownikach wyrażających pożegnanie i uczucia, jeśli sprawca zdarzenia jest nieznany.

Oto kilka przykładów zastosowań:

Es freut mich. (Cieszy mnie) Es klopft. (Słychać pukanie do drzwi)

- w zdaniach w stronie biernej (Passiv), TYLKO NA POCZĄTKU ZDANIA!

Oto kilka przykładów zastosowań:

Es wurde ihm gesagt. (Powiedziano mu) Es wird hier gesungen. (Tutaj śpiewa się)

3. Zaimek dzierżawczy spełniają rolę w zdaniu przydawki i informuje do kogo coś należy.

Tabelka przedstawia wzór odmiany zaimków dzierżawczych:

liczba pojedyncza			liczba mnoga
Zaimek  osobowy	zaimek dzierżawczy		zaimek osobowy	Zaimek dzierżawczy
Ich (ja) Du (ty) Er (on), Sie (ona)Ona (ono)	mein	mój	Wir (my) Ihr (wy) Sie (oni/one) Sie (Pan/ Pani/ Państwo)	unser	nasz
	dein	twój		euer	wasz
	sein	jego		ihr	ich
	ihr	jej		Ihr	Pana/Pani/ Państwa
	sein	jego

Oto kilka przykładów zastosowań:

Besucht Ihr euren Vater oft?. (Odwiedzacie waszego ojca często?) Ihre Ohren sind groβ. (Jej uszy są duże.)

4. Zaimek zwrotny ,,sich ” to w języku polskim "się , dla każdej osoby liczby pojedynczej  jak i mnogiej brzmi on jednakowo.

Tabelka przedstawia odmianę zaimka zwrotnego przez osoby

liczba pojedyncza		liczba mnoga
Ich wasche mich.	myję się.	Wir waschen uns.	My myjemy się.
Du wäschst dich.	myjesz się.	Ihr wäscht euch.	Wy myjecie się.
Er Sie wäscht sich. Es	On Ona myje się. Ono	Sie waschen sich.	Oni (Pan, Pani, Państwo) myją się.

Oto kilka przykładów zastosowań:

Ich Freud mich dich zu sehen. (Ciesze się, że cię widzę) Setz dich bitte. (Usiądź "się" proszę)

5. Zaimek wskazującywskazuje na konkretny przedmiot, w zdaniu przyjmuje on siedzibę rodzajnika.

Tabelka przedstawia odmianę zaimka wskazującego przez osoby:

rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki		liczba mnoga
dieser	ten	diese	ta	dieses	to	diese	te
der	ten	die	ta	das	to	die	te
jener	tamten	jene	tamta	jenes	tamto	jene	tamte

Oto kilka przykładów zastosowań:

Dieses Kleid gefällt mir. (Ta sukienka mi się podoba) Ich bin mir dessen sicher. (Tego jestem pewny.)

6. Zaimek nieokreślony odnosi się do bliżej nieokreślonych osób i rzeczy do niego należą:

• man – nie tłumaczy się samodzielnie, lecz w połączeniu z czasownikiem w 3 osobie l.poj. oraz zaimkiem ,,się” np. Man spricht hier Englisch (tutaj mówi się po angielsku)
• jemand- (ktoś)
• niemand- (nikt)
• etwas- (coś)
• nichts- (nic)
• viel- (dużo)
• wenig- (mało)
• jeder- (każdy)
• mancher- (niektory)
• irgendwer- (ktokolwiek)
  
• alles- (wszystko)

Oto kilka przykładów zastosowań:

Jemand hat mir das Bein gerochen. (Ktoś złamał mi nogę) Etwas ist los. (Coś się dzieje) Jeder hat ein Bier bekommen. (Każdy dostał piwo)

7. Zaimek nieokreślony z dopełniaczem (der Genitiv) występuje nie tylko e zastępstwie rodzajnika nieokreślonego z rzeczownikiem, lecz znaczy także:

rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
einer der (jeden z)	eine der (jedna z)	eins der (jedno z)

Oto kilka przykładów zastosowań:

Die Donau ist einer der längsten Flüsse Europas. (Dunaj jest jedną z najdłuższych rzek Europy) Der Garten ,,Holiday” ist einer der berühmtesten Garten in Deutschland. (Ogród ,,Holiday“ jest jeden z najbardziej znanym ogrodem w Niemczech)

8. Zaimki pytające występują najczęściej na początku zdania.

Do zaimków pytających zaliczamy:

• Wer? (kto)
• Was? (co)

Tabelka przedstawia zaimki pytające i ich odmianę przez przypadki

	Wer (kto)	Was (co)
Nominativ mianownik	wer?	was?
Genitiv dopełniacz	wessen?	wessen?
Dativ celownik	wem?
Akkusativ biernik	wen?	was?

Oto kilka przykładów zastosowań:

Wer ist das? (Kto to jest?) Wem hat du die Blumen gekauft? (Komu kupiłeś kwiaty?)

• welcher (który), welche? (która?), welches? (które?)

Oto kilka przykładów zastosowań:

Welcher Mann hat dir da angetan? (który mężczyzna ci to zrobił?) Welche Frau liebst du? (którą kobietę kochasz?)

Uwaga! Przysłówki zaimkowe odnoszą się jedynie do rzeczy, natomiast w stosunku do osób używa się zaimków osobowych z dopasowanymi przyimkami. Tworzymy je poprzez połączenie:

wo- lub wor np. Wofür (za co?, czym?) interessiert sich dein Bruder? (Czym się interesuje twój brat?)

da- lub dar np. Dadurch (poprzez to) werden wir Probleme haben. (Poprzez to będziemy mieli problemy)

hier np. Hiermit mache ich dir Klar, dass… (Niniejszym uświadomię ciebie, że…)

i z przyimkami: damit (z tym) np. Damit bin ich nich zufrieden. (Z tym nie jestem zadowolony) davon (z tego), darüber (o tym), dadurch (poprzez to) …