Nauka Jezyka Niemieckiego Online

Przypadki Rzeczowników - Odmiana słaba

Jak już wspominaliśmy w kursie dotyczącym deklinacji rzeczowników w języku niemieckim istnieją trzy typy odmiany: słaba, mocna i mieszna. W tym artykule skupimy się na odmianie słabej.

Odmiana słaba dotyczy prawie wszystkich rzeczowników rodzaju żeńskiego oraz niewielkiej liczby rzeczowników rodzaju męskiego. Wszystkie te wyrazy w liczbie mnogiej mają końcówkę –(e)n.

Odmianę słabą charakteryzuje końcówka -(e)n w liczbie mnogiej. Rzeczowniki rodzaju męskiego i żeńskiego mają ją we wszystkich przypadkach liczby mnogiej. Rzeczowniki rodzaju męskiego otrzymają ją również w liczbie pojedynczej, oprócz mianownika.

Rzeczowniki należące do tej odmiany nie otrzymują przegłosu w liczbie mnogiej! (przegłos = Umlaut). Wybór końcówki -n lub –en zależeć będzie od ostatniej litery rzeczownika. Jeżeli wyraz kończy się spółgłoską (oprócz l), dodamy: -en. Jeżeli ostatnią literą w wyrazie jest samogłoska (w większości jest to samogłoska –e) lub spółgłoska l, dodamy: -n. Np.:

Singular      Plural

szkoła
kolega
klient
ulica
tablic

Schule
Kollege 
Kunde     
Straße
Tafel 

Schulen
Kollegen
Kunden
Straßen
Tafeln

szkoły
koledzy
klienci
ulice
tablice

odpowiedź
żołnierz
mieszkanie

Antwort  
Soldat 
Wohnung   
Antworten
Soldaten       
Wohnungen  
odpowiedzi
żołnierze
mieszkania
  • Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego

Niemal wszystkie rzeczowniki rodzaju żeńskiego, oprócz ok. 30, o których była mowa w poprzednim podrozdziale (patrz: odmiana mocna) należą do odmiany słabej. Odmieniają się w następujący sposób:

przykład: die Lampe – lampa

Odmiana słaba – wzór I, rzeczownik rodzaju żeńskiego

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

Nominativ

die Lampe

die Lampen

Genitiv

der Lampe

der Lampen

Dativ

der Lampe

den Lampen

Akkusativ

die Lampe

die Lampen

Analizując deklinację tego rzeczownika można dojść do wniosku, że jego forma w procesie odmiany się nie zmienia. Końcówka –n w Plural jest końcówką fleksyjną liczby mnogiej (czyli stałą formą liczby mnogiej dla tego właśnie rzeczownika), nie zostaje „specjalnie dodana” na potrzebę odmiany przez przypadki.  We wzorze tym odmienia się tylko i wyłącznie rodzajnik, rzeczownik pozostaje w niezmienionej formie. Jest to więc najprostsza forma deklinacji w języku niemieckim

Nieco inaczej (co wcale nie znaczy, że trudniej ;)) jest w przypadku rzeczownika rodzaju męskiego, spójrzmy na II wzór odmiany słabej:

  • Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego

przykład: Der Junge – chłopiec

Odmiana słaba – wzór II, rzeczownik rodzaju męskiego

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

Nominativ

der Junge

die Jungen

Genitiv

des Jungen

der Jungen

Dativ

dem Jungen

den Jungen

Akkusativ

den Jungen

die Jungen

We wzorze II odmiany słabej została dodana końcówka –n do wszystkich przypadków liczby pojedynczej, oprócz mianownika. Liczba mnoga niczym się nie różni od schematu I odmiany słabej, forma Plural tego rzeczownika pozostaje we wszystkich przypadkach taka sama.

Według tego schematu odmieniają się następujące rzeczowniki rodzaju  męskiego:

  • Kończące się na –e, np.:
Der Kollege – kolega
Der Junge – chłopiec
Der Kunde – klient
Der Löwe – lew
Der Affe - małpa
Der Zeuge – świadek

W tym wiele narodowości:

Der Deutsche – Niemiec
Der Pole – Polak
Der Chinese – Chińczyk
Der Russe – Rosjanin
Der Franzose – Francuz
Der Grieche – Grek,
itd...
  • Pochodzenia obcego, kończące się na: -ent, -ant, -et, -at, -ist, np.:

Der Präsident – prezydent
Der Student – student

Der Elefant – słoń
Der Kosmonaut – kosmonauta

Der Planet – planeta
Der Diplomat – dyplomata

Der Tourist – turysta
Der Pianist - pianista

  • Niektóre rzeczowniki jednosylabowe, taki jak:

Der Herr - pan
Der Held - bohater
Der Mensch - człowiek
Der Nachbar - sąsiad
Der Bauer - rolnik
Der Prinz - książę
Der Bär - niedzwiedź

Specyficzna jest odmiana rzeczownika der Herr – pan, warto ją sobie przyswoić. W liczbie pojedynczej otrzymuje on końcówkę –n, natomiast w mnogiej: -en:

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

Nominativ

der Herr

die Herren

Genitiv

des Herrn

der Herren

Dativ

dem Herrn

den Herren

Akkusativ

den Herrn

die Herren

Przykłady zdań z zastosowaniem rzeczowników należących do odmiany słabej:

Liczba pojedyncza

Nominativ

Das ist Herr Schmidt. To jest pan Schmidt.
Der Student legt eine Prüfung ab. Student zdaje egzamin.
Die Lampe hängt über dem Tisch. Lampa wisi nad stołem.

Genitiv

Das ist das Auto Herrn Schmidt. To jest samochód pana Schmidta.
Ich lese das Buch des Deutschen, Günter Grass. Czytam książkę Niemca, Güntera Grassa.
Das Studienbuch dieses Studenten wurde gefunden. Indeks tego studenta odnalazł się.

Dativ

Ich antworte diesem Nachbarn immer freundlich. Odpowiadam temu sąsiadowi zawsze serdecznie.
Der Arzt misst dem Patienten die Temperatur. Lekarz mierzy pacjentowi temperaturę.
Das Zimmer gehört der Schwester. Ten pokój należy do siostry.

Akkusativ

Kennst du diesen Herrn? Znasz tego pana?
Ich will den Nachbarn besuchen. Chcę odwiedzić sąsiada.

Die Firma sucht einen guten Produzenten.
Firma poszukuje dobrego producenta.

Liczba mnoga

Viele Menschen kaufen in Supermärkte ein. Wielu ludzi robi zakupy w supermarketach. (Nominativ)
Die Arbeit der Polizisten ist schwer Praca policjantów jest trudna. (Genitiv)
Die Firma gehört den bekannten Computerproduzenten. Ta firma należy do znanych producentów komputerów. (Dativ)
Ich sehe schöne Frauen. Widzę piękne kobiety. (Akkusativ)
Ich kenne diese Herren nicht gut. Nie znam dobrze tych panów. (Akkusativ)






Dołącz do ludzi uczących się słówek efektywniej