W kursie dotyczącym deklinacji rzeczowników przez przypadki w języku niemieckim wspomniejliśmy o trzech typach odmian: słabej, mocnej i mieszanej. Niniejszy artykuł dotyczy odmiany mieszanej. Do odmiany mieszanej należy niewielka liczba rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego.
Rzeczowniki te otrzymują w dopełniaczu liczby pojedynczej końcówkę odmiany mocnej -(e)s, a w liczbie mnogiej we wszystkich przypadkach końcówkę odmiany słabej –(e)n.
Schemat tej odmiany wygląda następująco:
Odmiana mieszana
|
Singular
(liczba pojedyncza) |
Plural
(liczba mnoga) |
Nominativ |
der Doktor |
die Doktoren |
Genitiv |
des Doktors |
der Doktoren |
Dativ |
dem Doktor |
den Doktoren |
Akkusativ |
den Doktor |
die Doktoren |
Według odmiany mieszanej odmieniają się:
- Rzeczowniki pochodzenia obcego zakończone na –or i -um:
der Professor
der Doktor
der Direktor
der Traktor
der Rektor |
das Museum
das Datum
das Zentrum
das Studium
das Gymnasium |
das Hemd - koszula
das Bett - łóżko
das Ende - koniec
das Auge - oko
das Ohr - ucho
das Stadion - stadion
der Staat - maństwo
der See - jezioro
der Schmerz - ból
der Organismus - organizm
der Mechanismus - mechanizm |
Uwaga! Kilka rzeczowników rodzaju męskiego zakończonych na –e, oraz rzeczownik rodzaju nijakiego das Herz (serce) otrzymuje w dopełniaczu liczby pojedynczej końcówkę –(e)ns, a w pozostałych przypadkach liczby pojedynczej oprócz mianownika końcówkę –(e)n (za wyjątkiem rzeczownika das Herz, który końcówkę –n otrzymuje tylko w Dativie)
przykład: Der Gedanke - myśl
|
Singular
(liczba pojedyncza) |
Plural
(liczba mnoga) |
Nominativ |
der Gedanke |
die Gedanken |
Genitiv |
des Gedankens |
der Gedanken |
Dativ |
dem Gedanken |
den Gedanken |
Akkusativ |
den Gedanken |
die Gedanken |
Rzeczowniki odmieniające się w ten sposób to:
das Herz - serce
der Name – nazwisko
der Glaube – wiara
der Gedanke – myśl
der Buchstabe - litera |
Przykłady zdań z zastosowaniem rzeczowników należących do odmiany mieszanej:
Liczba pojedyncza
Nominativ
Das ist der Professor. |
To jest profesor. |
Das Museum ist sehr alt. |
To muzeum jest bardzo stare. |
Genitiv
Das ist die Dame meines Herzens. |
To jest dama mojego serca. |
Die Farbe des Hemdes gefällt mir nicht. |
Nie podoba mi się kolor tej koszuli. |
Dativ
Deine Hausschuhe sind unter dem Bett. |
Twoje kapcie są pod łóżkiem. |
In diesem Staat herrscht ein König. |
W tym państwie rządzi król. |
Akkusativ
Ich rufe den Direktor an. |
Dzwonię do dyrektora |
Er kennt nicht den Namen seiner Lehrerin. |
On nie zna nazwiska swojej nauczycielki. |
Liczba mnoga
In meinem Zimmer stehen 2 Betten. |
W moim pokoju stoją 2 łóżka. (Nominativ) |
Frivolität der Gedanken war die Ursache dieses Ereignisses. |
Frywolność myśli była przyczyną tego zdarzenia. (Genitiv) |
Ich sehe mit den Augen und höre mit den Ohren. |
Patrzę oczami i słyszę uszami. (Dativ) |
In diesem Stadt gibt es keine Gymnasien. |
W tym mieście nie ma gimnazjów. (Akkusativ) |