Dativ, czyli niemiecki celownik jest tematem niniejszego kursu. W jednym z wcześniejszych artykułów omawialiśmy odmianę przez przypadki: mocną, słabą i mieszaną, w artykule o rzeczownikach również wspominaliśmy na temat jego przypadków. W tym samouczku przyjżymy się natomiast bliżej Celownikowi - Dativ.
Dativ (celownik) odpowiada na pytania:
Rzeczowniki w Dativie mają następujące rodzajniki:
|
rodzaj męski |
rodzaj żeński |
rodzaj nijaki |
liczba mnoga |
Dativ |
dem
einem |
der
einer |
dem
einem |
den + n
- + n |
Uwaga! Rzeczowniki w liczbie mnogiej otrzymują dodatkowo końcówkę –n.
1. Dativ występuje po następujących czasownikach:
- gehören – należeć do
- helfen – pomagać
- gefallen – podobać się
- begegnen – spotykać
- danken – dziękować
- gratulieren - gratulować
poniżej kilka przykładów:
Wem gehört das Auto? – Do kogo należy ten samochód?
Das Auto gehört der Familie Becher. – Ten samochód należy do rodziny Becher.
Ich helfe dem Vater. – Pomagam tacie.
Sie begegnete seinem Freund. – Ona spotkała swojego przyjaciela.
Ich danke meiner Oma für ihre Hilfe. – Dziękuję babci za pomoc. |
2. Dativ występuje również po czasownikach, które mogą połączyć się jednocześnie z biernikiem. Aby wiedzieć, jakiego przypadka użyć, należy zadać danej części zdania odpowiednie pytanie. Jeżeli możemy sformułować pytanie: wem? (komu, czemu) oznacza to, że rzeczownik będzie w celowniku. Np.:
Ich schreibe der Mutter einen Brief. – Piszę mamie list.
Wem schreibe ich den Brief? – Komu piszę list? |
Ich antworte dem Lehrer. – Odpowiadam nauczycielowi.
Wem antworte ich? – Komu odpowiadam? |
Der Opa schenkte (wem?) dem Enkel das Buch.
– Dziedek podarował (komu?) wnuczkowi książkę. |
Der Opa schenkte (wem?) dem Enkel das Buch.
– Dziedek podarował (komu?) wnuczkowi książkę. |
Der Vater gibt (wem?) dem Kind die Schokolade.
– Ojciec daje (komu?) dziecku czekoladę. |
Der Lehrer erklärt (wem?) den Schülern die Aufgabe.
– Nauczyciel wyjaśnia (komu?) uczniom zadanie. |
Die Lehrerin zeigt (wem?) den Schülern ein Experiment.
– Nauczycielka pokazała (komu?) uczniom eksperyment. |
3. Celownik występuje po następujących przyimkach:
- aus - z
- bei – u, przy, koło
- gegenüber - naprzeciw
- mit - z
- nach – po, do
- seit - od
- von – od,o, z
- zu - do
Heute komme ich um 15 Uhr aus der Schule. – Dzisiaj wychodzę o 15. ze szkoły.
Ich fahre mit meiner Freundin ans Meer. – Jadę z przyjaciółką nad morze.
Das ist der Brief von meiner Tante. – To jest list od mojej cioci. |
