Plusquamperfekt, czyli niemiecki Czas Zaprzeszły jest tematem niniejszego kursu. Jeżli uczyłeś się już do tej pory języka angielskiego możesz ten czas skojarzyć z tamtejszym Past Perfect. Czas Plusquamperfekt jest stosowany do wyrażania czynności których akcja miała miejsce przed innymi czaynnościami w przeszłości stąd jego nazwa zaprzeszły.
Czas zaprzeszły składa się z czasowników posiłkowych takich jak: sein (być) i haben (mieć) odmienianych w czasie przeszłym Imperfekt (Präteritum) oraz imiesłowu czasu przeszłego Partizip II. Użycie czasownika ,,sein” (być) i ,,haben” (mieć) uzależnione jest od tych samych zasad, jakie obowiązują przy tworzeniu czasu przeszłego Perfekt.
Na dobry początek warto rozpocząć od przyswojenia sobie odmiany czasowników posiłkowych sein i haben. Tabelka poniżej przedstawia odmianę czasownika ,,sein” (być) i ,,haben” (mieć) w czasie czasie przeszłym Imperfekt (Präteritum), które następnie służa w konstrukcji Czasu zaprzeszłego - Plusquamperfekt.
|
haben (mieć) |
sein (być) |
ich (ja) |
hatte |
war |
du (ty) |
hattest |
warst |
er/sie/es (on, ona,ono) |
hatte |
war |
wir (my) |
hatten |
waren |
ihr (wy) |
hattet |
wart |
Sie (państwo, pani) |
hatten |
waren |
Do konstruowania pełnego zdania w czasie Plusquamperfekt jak już wspominaliśmy powyżej prócz czasowników posiłkowych sein czy to haben potrzebujemy jeszcze imiesłów bierny. By nie powtarzać w sposób rozbudowanych zgadnienia tworzenia imiesłowów biernych (Partizip II) od czasowników warto przeglądnąć artykuł Czas Przeszły Dokonany (Perfekt) gdyż owe zasady są identyczne w obu przypadkach. Tym samym zasadą jak w Czasie Przeszłym Dokonanym podlega również dobór czasownika posiłkowego tj. czy z danym Partizip II ma występować sein czy też haben, również i w tym przypadku odsyłamy do artykułu Czas Przeszły Dokonany (Perfekt). W artykule Czasowniki Nieregularne znajdziesz natomiast długa listę podstawowych czasowników nieregularnych i ich imiesłowów biernych (Partizip II).
Ucząc się czasu Plusquamperfekt warto znać już czas Perfekt (Czas przeszły dokonany), gdyż konstrukcja zdania jest niemal identyczna jednyną różnicą jest fakt, że czasowniki posiłkowe haben (mieć) i sein (być) odmieniają się w czasie przeszłym (Präteritum), a nie w czasie teraźniejszym (Präsens).
Poniżej porównanie obu konstrukcji:
Czas Zaprzeszły - Plusquamperfekt:
Podmiot + haben/sein odmieniony w (Präteritum) + dopełnienie + Partizip II |
Czas przeszły dokonany - Perfekt:
Podmiot + haben/sein odmieniony w (Präsens) + dopełnienie + Partizip II |
Oto kilka przykładów zastosowań:
Sie hatte mich nicht gesehen. (On mnie nie widziała)
Ich war in die Türkei gefahren. (Pojechałem do Turcji) |
ZASTOSOWANIE CZASU PLUSQUAMPERFEKT
- Czas zaprzeszły nie występuje samodzielnie, lecz ma zastosowanie jedynie w tych wypadkach, gdy zachodzi konieczność zasygnalizowania faktu nierównoczesności minionych wydarzeń to znaczy wcześniejszą z tych czynności należy użyć w czasie zaprzeszłym a następującą po niej w czasie przeszłym Imperfekt (Präteritum).
Oto kilka przykładów zastosowań:
Er ging am Montag früher zu Bett, denn er war schon um 6 Uhr morgens aufgestanden.
(On poszedł w poniedziałek wcześniej do łóżka, ponieważ wstał już o 6 rano.) |
Wir konnten nicht ins Ausland fahren. Wir hatten zu wenig Geld verdient.
(Nie mogliśmy pojechać za granicę. Zarobiliśmy za mało pieniędzy) |
- Plusquamperfekt używany jest najczęściej w zdaniach okolicznikowych czasu ze spójnikiem ,,Nachdem” (gdy), gdzie ściśle musimy przestrzegać następstw czasów (Plusquamperfekt łączymy z Imperfektem)
Oto kilka przykładów zastosowań:
Nachdem er das Licht eingeschaltet hatte, bemerkte er am Fenster einen Mann. |
Nachdem ich den Bericht geschrieben hatte, brachte ich ihn zum Chef.
(Po napisaniu protokołu zaniosłam go do szefa) |